Tükenmişlik sendromu nedir ve nasıl oluşur? Tükenmişlik hissi, çok fazla stresör ve etken içeren modern hayatın zamanla bireyler üzerinde yarattığı olumsuz bir sonuçtur. Bazen uzun süren stres, anksiyete ve diğer olumsuz hisler, iyi olma haline zarar verir. Bu da mental, duygusal ve fiziksel olarak bitkin, başarısız ve mutsuz hissetmemize sebep olur. Tükenmişlik hissini yoğun yaşadığımız bu durum tükenmişlik sendromu olarak tanımlanır.
Tükenmişlik sendromuna karşı günlük rutinlerimizde ve yaşam tarzı seçimlerimizde yapabileceğimiz bir çok şey var. Bunların başında kendimize inancımızı artırmak yer alıyor. Tükenmişlik sendromunu önlemek ve tersine çevirmek için atabilecek diğer adımları eğitmen, yazar ve tamamlayıcı sağlık uygulayıcısı Susan Curtis sizler için kaleme aldı.
Tükenmiş Sendromu Belirtileri
Tükenmişlik sendromunun temel belirtileri yorgunluk, endişe, uyku problemleri, bıkkınlık ve ani duygu değişimleri olarak gözlenir. Bu belirtilerin boyutu ise kişinin duygusal direncine göre değişebilir.
Tükenmişlik sendromunun diğer belirtileri arasında içki, sigara ve madde kullanımı, karar almakta zorlanma, motivasyon kaybı, sosyal ortamlardan kaçınma, ufak tefek meselelerden rahatsızlık duyma ve odak problemleri gibi belirtiler yer alır.
Tükenmişlik Sendromu Nasıl Geçer
Tükenmişlik sendromunun farklı evreleri vardır ve bir çoğu doğal yollarla yönetilebilir. En doğru adımı, içinde olduğumuz durumu kabul etmekle atabiliriz. Ardından gündelik hayatımız, özel hayatımız ve iş hayatımıza göz atmak ve istediklerimiz ve yaşadıklarımızın birbirine ne kadar uyduğunu anlamaya çalışabiliriz. Burada bir uyumsuzluk görüyorsanız enerjinize ve yaşam kalitenize yeniden kavuşmak için atabileceğiniz diğer adımları aşağıda detaylandırmaya başlıyoruz.
Tükenmişlik Sendromunu Yenmek için 6 Adım
Egzersiz ile Sağlık ve Mutluluğunuzu Artırın
Egzersiz yapmak bize mutlu hissettiren endorfin hormonunun salgılanmasını ve vücut sistemlerimizin daha verimli çalışmasını sağlar. Bu yüzden özellikle doğada egzersiz yapmak, tükenmişliğin mutluluğumuz ve sağlığımızda yarattığı gölgeyi ortadan kaldırmayı kolaylaştırır.
Parklarda ve doğal alanlarda kısa yürüyüşler yapmak bile hayata dair yeni bakış açıları kazanmamıza ve doğayla iletişimde kalmamıza destek olacaktır. Özellikle çoğumuzun uzun saatler bilgisayar başında kaldığı bu dönemde beden ve ruh sağlığımızı biraz hareketle desteklemek olumsuz duygularla mücadelemiz için çok kıymetli!
Farkındalık Aktiviteleri ile Öz Farkındalığınızı Geliştirin
Öz farkındalığımızı geliştirmek içinde olduğumuzu duygu durumunu da idrak etmemizi sağlar. Bu yüzden farkındalık aktivitelerini hayatımızın bir parçası yapmak, tükenmişlik sendromunun önüne geçmeyi kolaylaştırır.
Yoga, beden-zihin dengemizi artırmak için oldukça ideal bir aktivitedir. Güne başlarken ya da günü bitirirken, 10 dakika da bedensel ve zihinsel olarak esnemeye, durmaya ve dengelenmeye vakit ayırabiliriz. Düzenli olarak yoga yapmak stres, endişe ve tükenmişlik gibi hislerden uzaklaşmayı destekler.
Qi Gong veya meditasyon gibi farkındalık aktiviteleri de tükenmişlik hissini hayatınızdan uzaklaştırmak için etkili araçlardır. Düzenli meditasyon yapmak, iyileştirici etkileri yüzünden tarihin başından beri tercih edilmiştir. Meditasyon, hem sakinleştirici hem enerji artırıcı etkisi ile iç dünyamızla yeniden temasa geçerken iyi bir rehber olacaktır.
Uykunun İyileştirici Gücünü Keşfedin
Yeterli ve kaliteli uyku, stres ve tükenmişliğin tersine çevrilmesi ve zihin-beden dengesinin kurulması için çok önemlidir. Uykunun iyileştirici gücünü korumak için, uyumadan önce doğru hazırlanmak gerekir. Uykuya dalmanızı engelleyecek cihazlardan ve telefon kullanımdan uzak durarak, yatmaya yakın sindirimi zorlayacak yiyecekler tüketmeyerek ve sizi rahatlatacak şeyler yaparak (meditasyon, duş, kitap okumak gibi) kaliteli bir uyku uyuyabilirsiniz. Dinlenmiş ve mutlu uyandığınız her gün tükenmişlik hissinden daha da uzaklaşabilirsiniz.
Aromaterapi ile Rahatlayın
Banyoda lavanta, gül, portakal çiçeği gibi yağlar veya özel esansiyel yağlar içeren doğal oda kokular kullanmak, pozitif düşünebilmek ve rahatlamak için uygun atmosferi hazırlamayı destekler. Uygun zamanlarda aromaterapi masajına giderek, masajın iyileştirici etkilerini hem fiziksel hem de zihinsel olarak hissedebilirsiniz.
Sağlıklı Besinlerle Enerjinizi Artırın
Yediklerimizin sadece bedenimize değil, enerjimize ve duygularımıza da etkisi vardır. Yani kötü beslenme alışkanlıklarından uzaklaşarak enerjimizi ve modumuzu artırabilir ve tükenmişlik hissinden uzaklaşabiliriz.
Doğal, bitkisel ve organik gıdalar tüketmeye özen gösterin. B vitamini, magnezyum, C vitamini ve omega içeren gıdaları mutlaka tüketin. Özellikle enerji üretiminde etkili bir vitamin olan B vitaminini gerektiğinde takviye olarak da kullanabilirsiniz..
Sağlıklı beslenme hakkında bilgi edinmenin ve bunları uygulamanın sizi her zaman fiziksel, zihinsel ve ruhsal olarak destekleyeceğini unutmayın!
Beslenmenizde Süper Besinlere Yer Verin
Bazı bitkiler ve “süper besinler” stres ve tükenmişliğin etkilerini azaltmada oldukça etkilidir. Özellikle de adaptojen bitkiler bedenimizin stresle baş etmesine destek olur. En etkili adaptojenlerden biri Hint Ginsengi olarak da bilinen “Ashwagandha” bitkisidir. Geleneksel Hint tıbbında binlerce yıldır kullanılan Ashwagandha, sakinleştirici ve enerji artırıcı özellikleri ile azalan enerji depolarının dolmasını kolaylaştırır.
Hem bağışıklık güçlendirici etkileri hem de enerji artırıcı özelliklere sahip maça ve ginseng de desteğine başvurabileceğiniz adaptojenler arasında yer alır. Tükenmişliği karşı doğal terapiler arasında akupunktur veya homeopati de bulunur.
Doğal yöntemlerle stresinizi yönetmek ve tükenmişlik hissinden uzaklaşmak mümkün. Kendinize ve ihtiyaçlarınıza vakit ayırmak, sağlıklı bir yaşam tarzına geçiş yapmak ve bütünsel olarak yenilenmek için ihtiyacınız olan desteği ve rehberliği TheLifeCo merkezlerinde bulabilirsiniz. Detaylı bilgi için TheLifeCo’da gerçekleşen Zihinsel Sağlık İnzivalarını inceleyebilirsiniz.
Susan Curtis, RSHom
